SARAJEVO – Analitičar EU integracija Zekerijah Smajić u intervjuu za TV1 govori o rješavanju presude u slučaju “Sejdić – Finci”
TV1: Novi sastanak političkih lidera i predstavnika Evropske komisije o provođenju presude “Sejdić -. Finci” trebalo bi da bude održan 13. januara. Da li je moguće postoći dogovor do sastanka ili na samom sastanku?
SMAJIĆ: Ubijeđen sam da nije moguće postići kvalitetan dogovor. Neki kompromis je moguće postići, do sada je bilo mnoštvo formalnih dogovora koji su BiH sve više udaljavali od EU.
TV1: Zašto ste uputili otvoreno pismo Evropskoj komisiji i Vijeću Evrope?
SMAJIĆ: Radi se o tome da je Evropska komisija u slučaju “Sejdić – Finci” napravila neshvatljivo lošu političku procjenu i sistemsku grešku. Vijeće Evrope smješteno je u francuskom gradu Strasburu i ima 47 članica. Belgijski grad Brisel sjedište je EU, sa 28 članica. Sud za ljudska prava je pri Vijeću Evrope sa sjedištem u Strasburu. EU sa sjedištem u Briselu ima svoj Evropski sud, koji ima nadležnost da se bavi istim pitanjima kojima se bavi Sud u Strasburu, ali samo za građane i privredne subjekte iz zemalja članice Evropske unije. Sjedište ovog suda je u Luksemburgu.
Potpuno je neprirodno da Evropska komisija uzme takav vruć krompir u svoje ruke, koji nije njena nadležnost.
Vijeće Evrope ima efikasne mehanizme i nadređena tijela nad Sudom za ljudska prava u Strasburu, Komitet ministara i Parlament Vijeća Evrope. BiH je od 2002. godine članica Vijeća Evrope u Strasburu, a nema ni Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju sa EU. BiH ima sporazum koji je potpisan 2008. godine, ali nije stupio na snagu. EU ga je potpisala, ali BiH nije ispunila svoje uslove. Da je taj sporazum stupio na snagu, Evropska komisija imala bi formalno – pravno argument da insistira na pitanjima reforme Ustava BiH. Međutim, mi nemamo ugovorno – pravni odnos sa EU koji je u primjeni.
Mislim da je slučaj “Sejdić – Finci” bespotrebno iščupan iz nadležnosti Vijeća Evrope u Strasburu da bi se BiH prijetilo tim slučajem, znajući unaprijed da on neće biti riješen u dogledno vrijeme.
TV1: Kako bi se to moglo ispraviti?
SMAJIĆ: Nisam optimista da će Evropska komisija priznati svoju grešku. Evropska komisija je godinama pokušavala da reformiše našu policiju i to nije uspjela, a to je bio jedan od uslova studije izvodljivosti i Sporazuma o stabilizaciji. Bilo je još par primjera, iz kojih se vidi da EU nije istrajala u izvođenju tih reformi do kraja, odstupila je tiho i priznala greške, te nam dala određene ustupke.
Predmet “Sejdić – Finci” je osjetljiv budući da direktno zadire u promjenu Ustava BiH, iako je EU nebrojeno mnogo puta rekla da se neće miješati u ustavne reforme i da to moraju uraditi domaće političke snage. “Sejdić – Finci” je nametnuti slučaj, kojim će se dalje zaustavljati put BiH ka EU integracijama.
TV1: Zbog neprovođenje presude “Sejdić – Finci”, BiH gubi IPA sredstva. Hoće li kazne imati efekta?
SMAJIĆ: Ja zagovaram da Evropska komisija prepusti slučaj “Sejdić – Finci” Vijeću Evrope u Strasburu, kako bi oni iznijeli primjenu odluke svog suda. Potrebno je odmrznuti sredstva namijenjena BiH za 2013. godinu i ne treba nas stavljati u režim sankcija u narednom periodu, 2014 – 2020. Uskraćivanje tih sredstava bićew direktna šteta za građana BiH i sektore koji bi mogli biti pokretač razvoja naše zemlje.
TV1