U Republici Srpskoj ne priznaju 'Bosansku knjigu mrtvih' – 95.949 žrtava!

Bosanskom knjigom mrtvih, sa imenima gotovo 96 hiljada stradalih u proteklom ratu, nisu svi zadovoljni. U RS-u se ne slažu se podacima jer smatraju da se radi o dugogodišnjoj manipulaciji žrtvama

Piše: Dragan Maksimović, Deutsche Welle

Nakon što je Istraživačko dokumentacioni centar objavio Bosansku knjigu mrtvih sa 95.949 žrtava svih nacionalnosti u proteklom ratu, nisu svi pozitivno dočekali objavljivanje ovog dokumenta. Iako je je prvi put na jednom mjestu objavljeno gotovo 96 hiljada žrtava imenom i prezimenom, u Savezu logoraša RS tvrde da se radi o manipulaciji brojem žrtava: “Ne možemo biti saglasni jer su oni prvo rekli da je silovano preko 200 hiljada Bošnjakinja pa da je stradalo preko 300 hiljada pa sada odjednom idu na cifru od 96 hiljada. Ne možemo više takve stvari tolerisati”, kaže predsjednik ovog saveza Branislav Dukić.

Ubijeno 10 tisuća žena

Istraživačko dokumentacioni centar je objavio knjigu žrtava sukoba iz devedesetih što je prema tvrdnjama prvog čovjeka centra Mirsada Tokače najprecizniji dokument te vrste sa imenima i identitetom građana BiH koji su ubijeni tokom rata: “Od toga je negdje oko 57 hiljada vojnika i 37 hiljada civila. Što se tiče nacionalne strukture dvije trećine žrtava su Bošnjaci, 25 odsto su građani srpske nacionalnosti, oko 8 odsto su hrvatske nacionalnosti. Puno je žena ubijeno i to me je frapiralo, gotovo 10 hiljada žena je ubijeno. Najviše žrtava stradalo je u 1992. godine u periodu maj, juni, juli”.
Tokača tvrdi da je prije objavljivanja knjige međunarodni tim eksperata imao na raspolaganju preko 200 hiljada podataka te da cifra od 96 hiljada žrtava nije konačna: “Imamo još nekih 5100 imena koja nismo htjeli uvrstiti u statistiku jer nismo sto posto sigurni u okolnosti pod kojima su ti ljudi stradali. U mjesecima i godinama koje slijede očekujemo da će nam oni, koji će napraviti uvid u knjigu, dati dodatne informacije tako da ćemo i te ljude moći ili da definitivno izbacimo iz baze podataka ili da ih utvrstimo u kategoriju kojoj proipadaju”.

Kandić: “Najkompletniji dokument”

Knjiga je sastavljena uz pomoć Fonda za humanitarno pravo iz Beograda. Osnivač fonda, Nataša Kandić rekla je na nedavnoj prezentaciji knjige da se radi o najkompletnijem dokumentu o ratu ikad objavljenom koji može poslužiti kao osnova za dalja istraživanja o ratu: “Da se zapravo proces pomirenja započne upravo imenovanjem žrtava i priznavanjem žrtava. Imena su provjerljiva, brojke nisu, ukoliko nema imena”.
Broj žrtva u Bosanskoj knjizi mrtvih podeljen je po regionima, naciji i periodu rata. Prije tri godine Istraživačko dokumentacioni centar predstavio je Bosanski atlas ratnih zločina u kojem su navedeni podaci o ratnim zločinima, sudskim presudama kao i lokacijama logora i masovnih grobnica. Ni ovi podaci nisu prihvaćeni od porodica stradalih i logoraša iz RS niti političkog vrha ovog entiteta.